ประวัติพระพรหมมังคลาจารย์

 

หลวงพ่อปัญญานันทะ

ชีวประวัติ
พระพรหมมังคลาจารย์
( ปัญญานันทภิกขุ )

พระพรหมมังคลาจารย์ (ปัญญานันทภิกขุ) เดิมชื่อ ปั่น นามสกุล เสน่ห์เจริญ เกิดเมื่อวันวันพฤหัสบดีที่ ๑๑ พฤษภาคม ๒๔๕๔ ตรงกับวันขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๖ ปีกุน ที่ตำบลคูหาสวรรค์ อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง เป็นบุตรของนายวัน-นางคล้าย เสน่ห์เจริญ มีพี่ชาย ๑ คน พี่สาว ๒ คน และน้องสาว ๑ คน

วัยเด็ก เริ่มเข้าเรียนที่โรงเรียนประจำอำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง จากนั้นย้ายไปศึกษาต่อที่โรงเรียนประจำจังหวัดพัทลุง จนจบชั้น ม.๓ ในสมัยนั้น แล้วไม่ได้ศึกษาต่อเพราะมีอุปสรรคทางบ้าน บิดาป่วย ต้องลาออกเพื่อช่วยเหลือครอบครัว

วัยหนุ่ม ติดตามหลวงลุงไปประเทศมาเลเซีย แล้วกลับมาทำงานเหมืองแร่และสวนยางที่ภูเก็ต

อายุ ๑๘ ปี บรรพชาเป็นสามเณร ที่วัดอุปนันทาราม ตำบลเขานิเวศน์ จังหวัดระนอง ได้เป็นครูใหญ่ในโรงเรียนประชาบาล เงินเดือนๆ ละ ๒๕ บาท และได้เรียนนักธรรมไปด้วย

สอบนักธรรมตรีได้ที่ ๑ ทั้งมณฑลภูเก็ต หัวข้อกระทู้ธรรมในการสอบครั้งนั้น คือ “น สิยา โลกวฑฺฒโน-ไม่ควรเป็นคนรกโลก”

อายุ ๒๐ ปี อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ที่วัดนางลาด ตำบลเขาเจียก อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง โดยมี พระครูจรูญกรณีย์ เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า “ปทุมุตตโร”  แปลว่า ดอกบัวประเสริฐ หรือ ผู้ประเสริฐเหมือนดอกบัว

เทศน์ครั้งแรกที่วัดปากนคร จังหวัดนครศรีธรรมราช

ร่วมธุดงค์ไปเผยแพร่พระพุทธศาสนา ที่ประเทศพม่ากับพระภิกษุชาวอิตาเลี่ยนชื่อ “พระโลกนาถ”

ไปจำพรรษาที่สวนโมกขพลาราม ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ได้ศึกษาและปฏิบัติธรรมกับท่านพุทธทาส (พระธรรมโกศาจารย์) ปัจจุบันมรณภาพแล้ว) และท่าน บ.ช.เขมาภิรัต (พระราชญาณกวี อดีตเจ้าคณะจังหวัดชุมพร ปัจจุบันมรณภาพแล้ว) เป็น “สามสหายธรรม” ร่วมงานเผยแพร่พระพุทธศาสนากันมาตั้งแต่บัดนั้น

ศึกษาภาษาบาลีที่วัดสามพระยา กรุงเทพมหานคร จนสอบได้ประโยค ๔ แล้วเกิดสงคราม มหาเอเซียบูรพา จึงไม่ได้เรียนต่อประโยค ๕

ไปจังหวัดเชียงใหม่เมื่อ ๑๓ เมษายน ๒๔๙๒ เริ่มเผยแพร่พระพุทธศาสนาด้วยการปาฐกถาธรรม โดยสร้างโรงมุงใบตองตึงขึ้นในที่ของชาวบ้าน เทศน์ทุกวันอาทิตย์และวันพระ

ออกเทศน์ตามหมู่บ้านโดยรถยนต์ติดเครื่องขยายเสียงและเขียนเรื่องลงหนังสือพิมพ์ชาวเหนือ จนมีชื่อขึ้นที่เชียงใหม่ในนาม “ภิกขุ ปัญญานันทะ”  โดยมีผู้สนับสนุนคนสำคัญคือ เจ้าชื่น สิโรรส ท่านเผยแพร่ธรรมะอยู่ที่เชียงใหม่ โดยจำพรรษาอยู่ที่วัดอุโมงค์ นานถึง ๑๑ พรรษา (พ.ศ.๒๔๙๒-๒๕๐๒)

เดินทางไปเผยแพร่ธรรมยังทวีปยุโรป และร่วมประชุมกับขบวนการศีลธรรมโลก (M.R.A.) ที่เมืองโคช์ ประเทศสวิสเซอร์แลนด์

ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ เป็นที่ “พระปัญญานันทมุนี” เมื่อ ๕ ธันวาคม ๒๔๙๙

กรมชลประทานอาราธนานิมนต์มาเป็นเจ้าอาวาสวัดชลประทานรังสฤษฏ์ ที่อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี

๒๓ พฤษภาคม ๒๕๐๓ – ทำพิธีเปิดวัด อัญเชิญพระประธานขึ้นประดิษฐานบนแท่นใน พระอุโบสถ และเจ้าคณะจังหวัดนนทบุรีประกาศแต่งตั้ง “พระปัญญานันทมุนี” เป็นเจ้าอาวาส วัดชลประทานรังสฤษฏ์

เริ่มปฏิรูปพิธีกรรมทางศาสนาให้เป็นไปเพื่อส่งเสริมสติปัญญา ตามหลักการที่ว่า “เป็นระเบียบ เรียบง่าย ประหยัด และได้ประโยชน์”

๓ สิงหา ๒๕๐๓ แสดงพระธรรมเทศนา ถวายแด่สมเด็จพระราชชนนีศรีสงวาลย์ ณ พระตำหนักจิตรลดารโรฐาน

ได้รับแต่งตั้งเป็นพระอุปัฌาย์ และได้บวช ม.ล.ชอบ อิศรศักดิ์ เป็นคนแรก เมื่อ ๖ พฤษภาคม ๒๕๐๖

๑๒ สิงหาคม ๒๕๑๒ -เริ่มเปิดสอน พุทธศาสนาวันอาทิตย์แก่เยาวชน โดยอาศัยสถานที่ของโรงเรียนชลประทานสงเคราะห์ จนกระทั่งปี พ.ศ.๒๕๒๗ เมื่ออาคารโรงเรียนพุทธศาสนาวันอาทิตย์สร้างเสร็จแล้ว จึงได้ย้ายมาเรียนมาสอนกันภายใน วัดชลประทานรังสฤษฏ์

ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ เป็นที่ “พระราชนันทมุนี” เมื่อ ๕ ธันวาคม ๒๕๑๔
ได้แสดงธรรมเทศนาถวายแด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพ ๒ เมษายน ๒๕๑๘ ณ วัดชลประทานรังสฤษฏ์

๑๙ ธันวาคม ๒๕๑๘ -ได้แสดงพระธรรมเทศนา ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชนีนาถ, องคมนตรี และรัฐมนตรีทุกท่าน ในพระราชพิธี พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ รามาธิบดีอันมีศักดิ์ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท

ได้รับรางวัล “สังข์เงิน” เป็นเกียรติในฐานะพระภิกษุผู้เผยแพร่ธรรมะยอดเยี่ยมประจำปี ๒๕๒๐ จากสมาคมนักประชาสัมพันธ์แห่งประเทศไทย

ได้รับรางวัล “นักพูดดีเด่น” ประจำปี ๒๕๒๐ ประเภทเผยแพร่ธรรม จากสมาคมฝึกการพูด แห่งประเทศไทย เมื่อ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๒๑

เริ่มแสดงปาฐกถาธรรม ทุกวันอาทิตย์ต้นเดือน เวลา ๘.๐๐ – ๘.๓๐ น. สถานีวิทยุกระจายเสียง แห่งประเทศไทย ถ่ายทอดทั่วประเทศ ตั้งแต่เดือนมิถุนายน ๒๕๒๑

ได้รับปริญญาพุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาครุศาสตร์) จากมหาจุฬาลงกรณ์ ราชวิทยาลัย เมื่อ ๙ มกราคม ๒๕๒๔

เริ่มโครงการ “พระธรรมทายาท” อบรมพระภิกษุให้เป็นนักเผยแผ่ธรรมะที่ดี เป็น “ธรรมทายาท” มิใช่ “อามิสทายาท” ของพระบรมศาสดา

ได้รับถวายปริญญาสังคมศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาครุศาสตร์) จากมหาวิทยาลัยรามคำแหง เมื่อ ๓๐ สิงหาคม ๒๕๓๐

ได้รับปริญญาคุรุศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาครุศาสตร์) จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทรวิโรฒ เมื่อ ๓๐ สิงหาคม ๒๕๓๒

และ มหาวิทยาลัยอื่น ๆ อาทิ จุฬาฯ, ธรรมศาสตร์ ฯลฯ.

ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นที่ “พระธรรมโกศาจารย์” เมื่อ ๕ ธันวาคม ๒๕๓๗

เป็นเจ้าคณะภาค ๑๘ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๔๐  และรับตำแหน่งที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๑๘ เมื่อปี ๒๕๔๒

เป็นประธานสร้างตึก ๘๐ ปี ปัญญานันทะ โรงพยาบาลชลประทาน ปากเกร็ด จ.นนทบุรี เมื่อปี๒๕๓๓

เป็นประธานอำนวยการก่อตั้งศูนย์สืบอายุพระพุทธศาสนา วัดชลประทานรังสฤษฏ์ เมื่อปี ๒๕๓๒

เป็นองค์อุปถัมภ์และสร้างวัดปัญญานันทาราม อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี เมื่อปี ๒๕๓๗

เป็นประธานซื้อที่ดิน ๑๒๕ ไร่ และสร้างวัดให้มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อ.วังน้อย จ.พระนครศรีอยุธยา เมื่อปี ๒๕๔๗

ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์ เป็นที่ “พระพรหมมังคลจารย์” เมื่อ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๗

ได้รับยกย่องเชิดชู ในฐานะ “ผู้สูงอายุแห่งชาติ ประจำปี ๒๕๕๐” ผู้มีผลงานดีเด่นคนแรกของประเทศไทย

หลวงพ่อมรณภาพวันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๐  ด้วยอาการปอดอักเสบและไตวาย   ที่โรงพยาบาลศิริราช   สิริรวมอายุ ๙๖ ปี

คลิกชม ๙๖ ปี ชีวิตเพื่องาน งานเพื่อธรรมะ หลวงพ่อปัญญานันทะ ได้ที่นี่